มารู้จัก Covid-19 ให้ถูกต้องกัน : การรับเชื้อ, การแพร่เชื้อ, ระยะฟักตัว, การตรวจ
• ช่วงเวลารับ/สัมผัสเชื้อ (exposure) จนถึงร่างกายแสดงอาการ (appearance of symptoms) เรียกว่า ระยะฟักตัว (incubation period) โดยปกติจะใช้เวลาประมาณ 4-5 วัน หรืออาจถึง 14 วันได้ หรือบางรายอาจนานกว่านั้น (rare cases)
• ในช่วงแรกหลังรับเชื้อ, ไวรัสที่เข้าสู่ร่างกายจะใช้ระยะเวลาหนึ่งในการเพิ่มจำนวน และจะมีจำนวนสูงสุดก่อนร่างกายจะแสดงอาการ และจะลดลงอย่างรวดเร็วหลังจากนั้น (ตามกราฟ)
• ผู้เชี่ยวชาญให้ความเห็นว่า ผู้รับเชื้อจะแพร่กระจายเชื้อ (be contagious) เมื่อจำนวนไวรัสอยู่ในระดับสูง (viral loads are high) แปลว่า ระยะเวลาแพร่กระจายเชื้อของผู้ติดเชื้อแต่ละคน อาจมีแค่ไม่กี่วัน (1-2 วัน) ก่อนร่างกายจะแสดงอาการ เรียกว่า pre-symptomatic stage
การทดสอบ (Tests)
• Swab Test (ทั้งจมูก หรือ ในลำคอ) คือ วิธีการเก็บตัวอย่างไปตรวจ
การตรวจที่ใช้ swab test มีทั้งแบบ P.C.R. ที่ตรวจหาไวรัส โดยต้องนำเข้า lab หรือ ตรวจ antibodies หรือ antigen test (ซึ่งมักเป็น rapid test ทราบผลเร็ว, ทันที)
• Rapid Test (ทราบผลในไม่กี่นาที โดยไม่ต้องเข้า lab) – ส่วนมากการตรวจแบบ Rapid Test มักจะเป็นการตรวจหา antibodies หรือ antigen test ซึ่งอาจจะแสดงผลที่ไม่ถูกต้องได้ หากตรวจในระยะเวลาที่ผู้ตรวจเพิ่งได้รับเชื้อสู่ร่างกาย เพราะโดยปกติแล้ว antibodies ของเราจะถูกสร้างขึ้นมาในวันที่ 3-4 จนถึง 1 สัปดาห์หลังร่างกายได้รับเชื้อ จากกราฟ จะเห็นเช่นกันว่าระยะแรกหลังได้รับเชื้อ viral load ยังคงอยู่ในระดับต่ำ (จำนวนไวรัสยังไม่มากพอ) หาก test ใดที่ไม่สามารถตรวจสอบได้ละเอียดพอ ก็อาจจะแสดงผลที่ผิดพลาดได้เช่นกัน
• P.C.R. Test ที่ผู้เชี่ยวชาญแนะนำ – P.C.R. (Polymerase Chain Reaction) จะเป็นการตรวจหาไวรัสโดยตรง สามารถตรวจได้ละเอียดกว่า (can detect small amounts of virus, more sensitive to low virus loads) แต่จะเป็นการตรวจในห้อง lab ใช้ระยะเวลาตรวจนานกว่า และมีค่าใช้จ่ายที่สูงกว่า
References:
https://www.nytimes.com/interactive/2020/10/02/science/charting-a-coronavirus-infection.html https://www.health.harvard.edu/diseases-and-conditions/if-youve-been-exposed-to-the-coronavirus